Trong kỷ nguyên mà môi trường sống đang chịu áp lực từ tốc độ đô thị hóa và sự thiếu hụt tài nguyên, ngành xây dựng đang tìm kiếm các giải pháp thay thế bền vững. Vật liệu xây dựng bằng tre là loại vật liệu có lịch sử sử dụng lâu đời tại nhiều quốc gia – đang được nghiên cứu như một giải pháp tiềm năng để thay thế các vật liệu truyền thống như gỗ và thép.
Vậy, liệu tre có đủ sức thay thế gỗ và thép – hai vật liệu chủ đạo trong ngành xây dựng hiện nay? Trong bài viết này, Tre trúc Ngọc Dương sẽ cùng bạn khám phá tiềm năng của tre trong việc tạo nên các công trình bền vững và sáng tạo.
Tre và những lợi ích vượt trội trong xây dựng
Nguồn cung cấp tre có thể tái tạo nhanh chóng
Không giống như gỗ, mất hàng chục năm để thu hoạch, nguyên liệu tre trúc có thể được khai thác chỉ sau 3-5 năm. Đặc biệt, tre mọc lại tự nhiên từ hệ thống rễ, không cần trồng mới, giúp giảm tác động đến đất và hệ sinh thái.
Điều này khiến tre trở thành một lựa chọn hấp dẫn tại những khu vực có nguồn cung tre dồi dào, đặc biệt là các nước nhiệt đới như Việt Nam, Indonesia và Campuchia.
Cây tre có khả năng hấp thụ carbon ấn tượng
Tre không chỉ hấp thụ lượng lớn CO2 trong suốt vòng đời mà còn lưu giữ carbon sau khi thu hoạch. Việc sử dụng tre trong xây dựng có thể giúp giảm lượng phát thải khí nhà kính, biến tre trở thành một vật liệu xây dựng “triệt tiêu carbon”
Vật liệu xây dựng bằng tre có sức bền cơ học vượt xa mong đợi
Một số loài tre có độ bền nén tương đương bê tông và tỷ lệ sức bền trên trọng lượng thậm chí còn cao hơn thép. Thực tế, các công trình tre đã chứng minh khả năng chịu lực tốt trong điều kiện khắc nghiệt, chẳng hạn như chống chọi động đất.
Ví dụ điển hình là các căn nhà tre tại Costa Rica, từng vượt qua trận động đất 7.6 độ richter vào năm 1991, trong khi nhà gỗ và bê tông trong khu vực bị hư hỏng đáng kể.
Vật liệu tre có chi phí thấp và dễ ứng dụng vào nhiều sản phẩm
So với thép và gỗ, tre có chi phí rẻ hơn mà và giảm thiểu chi phí vận chuyển, đặc biệt khi được khai thác và sử dụng tại địa phương. Tre còn dễ gia công và tạo hình, đáp ứng được nhiều yêu cầu thiết kế đa dạng như làm nhà tre hay sản xuất các đồ nội thất bằng tre.
Những thách thức của vật liệu tre cần vượt qua trong việc ứng dụng để thay thế gỗ và thép
Độ bền tự nhiên thấp nếu không được xử lý
Tre dễ bị hư hại do côn trùng và nấm mốc nếu không được xử lý trước khi đưa vào xây dựng và sản xuất, khiến các công trình tre không qua xử lý thường chỉ tồn tại vài năm. Để giải quyết vấn đề này, các nhà nghiên cứu đang phát triển các công nghệ xử lý và sản phẩm tre kỹ thuật như tre ép khối, tre sợi (BVL), giúp tăng đáng kể tuổi thọ và độ bền của tre.
Các kỹ thuật xử lý tre rất hữu dụng của người Việt Nam làm tăng tuổi thọ của vật liệu xây dựng bằng tre lên 5 đến 10 lần, đó là: carbon hóa cho tre bằng cách hun khói trong lò hun, ngâm tre trong nước vôi, xử lý bằng nước muối, xử lý nhiệt, phun sơn cho tre… Bạn có thể xem chi tiết tại Cách xử lý tre tươi không bị mối mọt
Thiếu tiêu chuẩn xây dựng và quy chuẩn kỹ thuật
Việc thiếu các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật dành riêng cho tre là một rào cản lớn khiến nhiều kỹ sư và kiến trúc sư còn dè dặt trong việc sử dụng vật liệu này. Tuy nhiên, nhiều tổ chức quốc tế và doanh nghiệp đang nỗ lực thúc đẩy việc xây dựng bộ tiêu chuẩn nhằm mở rộng phạm vi ứng dụng của tre trong các công trình lớn.
Xem thêm: Nhà lá là gì? Tìm nơi thi công mái lá đẹp nhất hiện nay
Chỉ một số ít loài tre có tiềm năng thay thế thép và gỗ
Với hơn 1.500 loài tre, chỉ một số ít đáp ứng được các yêu cầu cơ học để sử dụng làm vật liệu xây dựng. Do đó, việc nghiên cứu và chọn lọc các loài tre phù hợp là yếu tố then chốt để phát triển tre như một vật liệu thay thế. Điều đáng mừng, ở Việt Nam có một số loài tre bản thân nó có khả năng chống mối mọt tự nhiên rất tốt như tre gai, tre lộc ngộc..
Tiềm năng thay thế gỗ và thép của vật liệu tre trong xây dựng
Những nghiên cứu gần đây cho thấy các sản phẩm tre kỹ thuật như tre ép khối hoặc tre sợi (BVL) có thể thay thế thép trong bê tông cốt thép ở các công trình thấp tầng. Bên cạnh đó, nhiều dự án đã sử dụng tre làm khung kết cấu, tường, mái nhà và các yếu tố trang trí, mang lại hiệu quả cao cả về mặt thẩm mỹ lẫn môi trường.
Một ví dụ điển hình là các công trình tre tại Việt Nam và các nước tại Châu Á, nơi tre được tận dụng rất nhiều để xây dựng trường học, nhà ở và các công trình công cộng. Các tổ chức phi lợi nhuận và doanh nghiệp khởi nghiệp trong ngành đang hợp tác để biến tre trở thành vật liệu xây dựng chính, đặc biệt tại các quốc gia có nguồn tài nguyên tre dồi dào.
Tre được sử dụng rất phổ biến trong các công trình nhà tre mái lá, thi công tre trúc trang trí cho không gian mở, làm nội thất bằng tre, các sản phẩm đồ thủ công mỹ nghệ…
Tre: Vật liệu của tương lai trong xây dựng bền vững
Dù còn nhiều thách thức, tre đang cho thấy tiềm năng lớn để thay thế gỗ và thép trong ngành xây dựng. Sự phát triển của công nghệ xử lý và nghiên cứu sâu rộng đang mở ra một chương mới cho vật liệu truyền thống này.
Tại Tre trúc Ngọc Dương, chúng tôi luôn tiên phong trong việc cung cấp các sản phẩm tre chất lượng cao và giải pháp sáng tạo cho các công trình bền vững. Hãy liên hệ với chúng tôi để khám phá thêm về tiềm năng ứng dụng tre trong dự án của bạn!
CÔNG TY TNHH KIẾN TRÚC XÂY DỰNG VÀ NỘI THẤT NGỌC DƯƠNG
Địa chỉ: Vân Lũng – An Khánh – Hoài Đức – Hà Nội (Cạnh Thiên Đường Bảo Sơn)
Điện thoại: 0973.403.629 – 0902132619
Email : Tretrucngocduong@gmail.com
Website: https://tretrucngocduong.com